W kolekcji Muzeum Polskiego w Ameryce doszukać się można wielu eksponatów związanych z Misterium Zmartwychwstania Pańskiego oraz twórczością i obrzędowością Świąt Wielkanocnych. W najbliższym czasie w Sali Głównej MPA, poza stałą ekspozycją, zaprezentujemy także wybór rzadko wystawianych eksponatów.

Wśród nich pojawią się: palmy wileńskie, misternie zaplecione dziesiątki lat temu, pisanki – pamiątki twórczości wielu artystów, kołatki i klekotki – zastępujące dzwony kościelne od Wielkiego Czwartku aż do Rezurekcji w Wielką Niedzielę, a także żeliwne formy do pieczenia baranków, stanowiących ozdobę wielkanocnych stołów. Ciekawostkę stanowią otrzymane niedawno od Judi Small niezwykłe, misternie wymalowane jajka. Około 1940 roku wymalował je, używając akwareli, ojciec Judi, William Lewandowski (w młodości, po przybyciu do Ameryki, zmienił nazwisko na LeVan). Pracował nad tym projektem w wolnych chwilach ponad miesiąc. Każde wymalowane jajko reprezentuje inną stację drogi krzyżowej. W kolekcji Judi zachowało się w dobrym stanie 9 spośród 14 pisanek – wszystkie przekazała w darze MPA.

Ścianę północną Sali Głównej MPA zdobią stacje Męki Pańskiej pochodzące z Kościoła Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Panna Maria w Teksasie – pierwszego polskiego kościoła na ziemi amerykańskiej. Ten cenny dar przekazał w 1936 roku ks. Edward J. Dworzak, proboszcz wspomnianej parafii. Stacje były świadkiem początków imigracji do Stanów Zjednoczonych Polaków, którzy za namową franciszkanina ks. Leopolda Moczygemby, po trwogach długiej podróży, w grudniu 1854 roku osiedlili się w Karnes County, założyli osadę Panna Maria i zbudowali drewniany kościół.

Na wystawie znajdą się też dawno niepokazywane: szkice kapliczek i krzyży przydrożnych grafika i rysownika Jana Kantego Gumowskiego (1883-1946), obraz nieznanego artysty z Podhala, Chrystus ukrzyżowany z kolekcji Pawilonu Polskiego na Międzynarodowej Wystawie w Nowym Jorku 1939-1940 r., a także niewielkich rozmiarów rzeźba Chrystusa Frasobliwego autorstwa Kazimierza Chodzińskiego (1861-1921), twórcy pomnika gen. T. Kościuszki w Chicago i gen. Kazimierza Pułaskiego w Waszyngtonie.

Z tematem Wielkanocy pięknie komponuje się umieszczona na wschodnim półpiętrze MPA dużych rozmiarów tempera „Misterium” z 1926 r. z Pawilonu Polskiego. Autor Kazimierz Sichulski (1879-1942), zafascynowany folklorem Huculszczyzny, uchwycił pięknie pokorę i wiarę prostego ludu w zetknięciu z Misterium Zmartwychwstania Pańskiego.

Na półpiętrze, w zachodnim skrzydle MPA podziwiać można tempery Zofii Stryjeńskiej (1891-1976), m.in. „Św. Dominika Savio” oraz „Zmartwychwstanie”. Obie są darem biskupa A. Abramowicza (odpowiedzialnego w 1966 r. za obchody tysiąclecia chrześcijaństwa polskiego w Chicago). Wśród wielu dzieł Z. Stryjeńskiej w kolekcji MPA na uwagę zasługują szeroko reprezentowane druki z cyklu „Cztery pory roku” i „Obrzędy polskie”, wśród nich „Śmigus Dyngus” z 1931 r.

Zachęcamy do odwiedzenia MPA w okresie świątecznym i odszukania w zasobie muzeum wspomnianych wzruszających pamiątek z przeszłości.

Zainspirowanych twórczością wielkanocną zapraszamy do zgłębienia technik zdobienia pisanek na warsztatach, które MPA organizuje od lat. W najbliższą sobotę, 19 marca w godzinach 9.30–11.30, uczestnicy warsztatów poznawać będą sekrety zdobienia jaj, a następnie pod czujnym okiem instruktorów stawiać pierwsze kroki w pracy z pisakiem i woskiem. Dołączcie do nas. Jeszcze do piątku można dokonać rezerwacji, dzwoniąc pod numer 773-384-3352 w. 2102. Dodatkowo, w dzień warsztatów, każdy z uczestników będzie miał okazję zwiedzić MPA.

Przy pracy w skupieniu rodzi się tęsknota za odchodzącą w zapomnienie polską tradycją. Wspólne obcowanie wycisza i relaksuje – jest okazją do wyrażenia siebie. W przeszłości dziewczęta spędzały dużo czasu, aby ich pisanka wyróżniała się spośród innych. Była bowiem symbolem życia, miłości i darem dla wybranka.

Halina Misterka, archiwista MPA
Zdjęcia: Julia Siegel