A visitor to the international exhibition admired monuments of architecture, including the ornate Boim Chapel in Lwów/Lviv, Poland (now Ukraine); sculptures and monuments of art, for example XV Century Gothic Altar by Wit Stwosz from St. Mary's Church in Kraków; landscapes of various Polish regions – Tatry mountains, Mazury lakes, pictures of Polish countryside, European Bisons of Białowieża, peasants plowing the fields, busy market in Pińsk (now Belarus), industrial landscape of Upper Silesia with numerous factories and high smoking chimneys, or the peasants from Łowicz (in south-western Mazovia) in traditional folk costumes.

Photographers listed by name in the official catalog “Poland” (p. 297E), include: J. Bułhak, Cz. Olszewski, R.S. Ulatowski, Poddębski, Kołowiec. Photographs are not signed but they display a high level of artistry and technical mastership. They were mounted and displayed on cardboard, wood, and on metal.

Documentary war photographs were added to the display after German invasion of Poland in September of 1939: the bombarded Royal Castle and the American Embassy in Warsaw, Polish Army activities, horrifying executions of Poles by Germans, common graves, or the chilling to the bone, highly popularized image of captured Polish women being led off by the Germans into the forest in Palmiry. These pictures speak to the imagination stronger than ever due to the recent military invasion of Ukraine by Russia.

The Holocaust, the genocide of Polish Jews, is reflected in the images of the Jewish Ghetto in Warsaw in 1940, or a close up of a car with passengers and a bilingual sign in German and Polish that translates to: "Jews are forbidden to use this car."

Polish military forces fought bravely along the allies on all fronts of World War II: in North Africa, England, and Scandinavia, as illustrated in these photographs are young, athletic men and women, training, organizing, parading in front of General Sikorski and King Edward VIII in Great Britain, and fighting for “your freedom and ours”. These photographs can bring the viewer a sense of relief and hope, after seeing the documentation of gruesome war atrocities. Images illustrating helping hands – like the volunteers digging trenches or carrying heavy crates of donations and supplies, are also soothing and hopeful in their message. This again can bring an association with the current political situation and actions of bringing help to our Ukrainian friends.

Ponder these images and make sure to also view the Polish Pavilion photographs on metal and wood on permanent exhibit in the Transportation Room.

Julita Siegel
PMA Curator

Rozpatrując ich tematykę – wspaniała architektura i sielskie krajobrazy, tworzące optymistyczną wizję Polski międzywojennej, mocno kontrastują z dokumentalnymi fotografiami z II wojny światowej.

Odwiedzający wystawę podziwiał na zdjęciach: zabytki architektury, w tym bogato zdobioną Kaplicę Boimów we Lwowie/Lwowie (obecnie na Ukrainie); rzeźby i pomniki sztuki, m.in. ołtarz gotycki z kościoła Mariackiego w Krakowie (XV wiek) autorstwa Wita Stwosza; pejzaże różnych regionów Polski – Tatry, mazurskie jeziora, polską wieś, białowieskie żubry; chłopów orających pola, ruchliwy targ w Pińsku (obecnie na Białorusi), przemysłowy krajobraz Górnego Śląska z licznymi fabrykami i dymiącymi kominami, czy Łowiczan (południowo-zachodnie Mazowsze) w tradycyjnych strojach ludowych.

Fotografowie wymienieni w oficjalnym katalogu „Poland” (s. 297E), to: J. Bułhak, Cz. Olszewski, R.S. Ulatowski, Poddębski, Kołowiec. Fotografie nie są sygnowane, ale prezentują wysoki poziom artyzmu i technicznego mistrzostwa. Były montowane i eksponowane na tekturze, drewnie i metalu.

Po niemieckiej inwazji na Polskę we wrześniu 1939 roku do ekspozycji dołączono dokumentalne fotografie wojenne: zbombardowany Zamek Królewski i Ambasadę Amerykańskę w Warszawie, działania Wojska Polskiego, przerażające egzekucje Polaków, masowe groby czy mrożący krew w żyłach obraz pojmanych Polek prowadzonych przez Niemców w głąb lasu w Palmirach. Te zdjęcia przemawiają teraz do wyobraźni silniej niż kiedykolwiek z powodu niedawnej inwazji wojskowej Rosji na Ukrainę.

Holokaust, ludobójstwo polskich Żydów, znajduje odzwierciedlenie w obrazach getta żydowskiego w Warszawie w 1940 roku, czy zbliżeniu tramwaju z pasażerami i napisem w języku niemieckim i polskim: „Benutzung durch Juden verboten | Używanie tego wozu Żydom wzbronione"

Polskie siły zbrojne dzielnie walczyły u boku aliantów na wszystkich frontach II wojny światowej: w Afryce Północnej, Anglii i Skandynawii; na zdjęciach widać młodych, wysportowanych mężczyzn i kobiety, szkolących się, organizujących, paradujących przed generałem Sikorskim i królem Jerzym VI w Wielkiej Brytanii, walczących o „wolność waszą i naszą”. Fotografie te mogą przynieść widzowi pewną ulgę i nadzieję po obejrzeniu dokumentacji makabrycznych zbrodni wojennych. Zdjęcia przedstawiające pomocne dłonie – jak wolontariusze pracujący nad okopami lub niosący ciężkie skrzynie z darami i zapasami, są również kojące i pełne nadziei w swoim przesłaniu. To znowu może kojarzyć się z obecną sytuacją polityczną i akcjami niesienia pomocy naszym ukraińskim przyjaciołom.

Zapraszamy do kontemplacji zdjęć na wystawie czasowej a także do zwrócenia uwagi na fotografie z Pawilonu Polskiego w stałej ekspozycji w Sali Transportu.

Julita Siegel
kustosz MPA, kurator wystawy