Na wystawie:
Na wystawie:
Po lewej: Mundur Armii Konfederacji wraz z akcesoriami, replika; oryginalny karabin Richmond z 1861 r. z bagnetem. Zawiera intarsjowany wzór pierwszej flagi narodowej Konfederacji na kolbie. Długoterminowa pożyczka dzięki uprzejmości Dennisa Kubickiego
Środek: Nagrobek gen. Włodzimierza Bonawentury Krzyżanowskiego, kolekcja MPA; Broń: Bagnet z lat 60. XIX wieku i metalowa pochwa. Karabin Unii Burnside z początku lat 60. XIX wieku. Długoterminowa pożyczka dzięki uprzejmości Dennisa Kubickiego
Po prawej: Mundur Armii Unii wraz z akcesoriami, replika; Szabla Unii z rękojeścią ze skóry rekina, lata 60. XIX wieku. Długoterminowa pożyczka dzięki uprzejmości Dennisa Kubickiego
Gdy w 1861 roku wybuchła wojna secesyjna, w Stanach Zjednoczonych żyło około 30 000 Polaków. Różne źródła szacują, że w Unii walczyło do 4000 Polaków i Amerykanów polskiego pochodzenia, a około 1000 walczyło w armii Konfederacji.
Jako „Legiony Polskie” zostały pierwotnie zorganizowane dwa pułki wojska
14. Pułk Piechoty Luizjany
Zorganizowany w 1861 r. jako 1. Pułk „Brygady Polskiej” przez Gaspara Tochmana i Walerego Sułakowskiego, został oddany pod dowództwo pułkownika Sułakowskiego. Pułk brał udział w wielu znaczących bitwach, w tym Antietam, Gettysburg i Kampanii Shenandoah, zanim ostatecznie poddał się pod Appomattox w 1865 r. Był to jedyny pułk Luizjany w Armii Północnej Wirginii, w którym żaden oficer polowy nie zginął podczas wojny.
58. Pułk Piechoty Nowego Jorku
Zorganizowany w 1861 r. przez połączenie dwóch częściowo uformowanych pułków, jednego pod dowództwem płk. Krzyżanowskiego, drugiego pod dowództwem płk. Gellmana. Składał się niemal wyłącznie z imigrantów z obszaru Nowego Jorku. Był znany jako „Legion Polski”, chociaż nigdy nie był wystarczająco duży, aby stać się prawdziwym legionem. Jednostka brała udział w wielu znaczących bitwach, w tym pod Cross Keys, drugiej bitwie pod Bull Run i Gettysburgiem.
Przedmioty prezentowane na tej wystawie służą jako przypomnienie podziałów i zniszczeń wojny secesyjnej w USA. Brat często walczył z bratem. Do walki dołączyli imigranci. Polacy uciekający przed trudnościami narzuconymi przez rozbiorowe imperia lub uciekający przed represjami po walce w nieudanych powstaniach, znaleźli się w Ameryce po obu stronach wojny. Muzeum Polskie w Ameryce prezentuje te przedmioty jako świadectwo mężczyzn, którzy służyli i zginęli w tym tragicznym konflikcie.
Aleksander Bielaski (1811—1861)
Polski oficer i inżynier, który walczył w powstaniu listopadowym w 1831 r., zanim uciekł do Francji i ostatecznie osiedlił się w USA. Pracował przy projektach kolejowych i pełnił funkcję geodety topograficznego i kreślarza w U.S. General Land Office. Był wczesnym republikaninem, znajomym Abrahama Lincolna i dołączył do Armii Unii po ataku na Fort Sumter. Korzystając ze swojego wojskowego i inżynieryjnego doświadczenia, szybko awansował, ale zginął, prowadząc szarżę w bitwie pod Belmont w stanie Missouri, niosąc sztandary 27. Pułku Piechoty Illinois.
Włodzimierz B. Krzyżanowski (1824—1887)
Weteran powstania wielkopolskiego z 1846 r., Krzyżanowski uciekł do Stanów Zjednoczonych, gdzie zaangażował się w działalność partii republikańskiej i ruch antyniewolniczy. Podczas wybuchu wojny secesyjnej utworzył i poprowadził 58. Pułk Piechoty Nowego Jorku, znany jako „Legion Polski”. Dowodził brygadą w Armii Unii, walcząc pod Chancellorsville, gdzie jego obrona umożliwiła ewakuację kluczowych dostaw, a później w kampanii gettysburskiej. W 1865 r. został generałem brygady. Po wojnie nadal aktywnie działał w polityce, zajmował się sprawami weteranów i sprawami polsko-amerykańskimi. W 1937 r. jego szczątki przeniesiono na Cmentarz Narodowy w Arlington, aby uczcić jego służbę.
Walery Sułakowski (1827—1873)
Były oficer austriacki i weteran powstania węgierskiego z 1848 r., Sułakowski wyemigrował do Luizjany i pracował jako inżynier budowlany. Podczas wojny secesyjnej współorganizował „polską brygadę” dla Konfederacji i pełnił funkcję głównego inżyniera i dowódcy. Aresztowany przez siły Unii w Nowym Orleanie, uzyskał zwolnienie, a później powrócił do służby Konfederacji, wzmacniając obronę w Teksasie i Luizjanie. W 1864 r. próbował zwerbować polskich emigrantów z Francji, ale został schwytany na morzu. Po wojnie powrócił do pracy jako geodeta w Nowym Orleanie.
Joseph Kargé (1823—1892)
Urodzony w Prusach, dołączył do rewolucji 1848 roku i uciekł do Stanów Zjednoczonych po wyroku śmierci za dezercję. Uczony i wykwalifikowany oficer kawalerii, pomógł w powstaniu 1., a później 2. Pułku Kawalerii New Jersey. Prowadził kampanie w Tennessee i Georgii, biorąc udział w kampanii Shermana w Atlancie i atakach na siły Konfederatów. Awansowany na generała brygady w 1865 roku, następnie dowodził 8. Pułkiem Kawalerii Stanów Zjednoczonych na granicy zachodniej, zanim został profesorem w College of New Jersey (obecnie Princeton), gdzie wykładał aż do śmierci.
Konstanty Błędowski (1821—1861)
Konstanty Błędowski szkolił się w Dreźnie i był weteranem polskich powstań i francuskiej Legii Cudzoziemskiej. Błędowski wyemigrował do Stanów Zjednoczonych w 1850 roku. Pracował jako instruktor szermierki i tańca w kilku miastach, po czym osiedlił się w St. Louis. Na początku wojny secesyjnej wstąpił do 3. Rezerwowego Pułku Piechoty Stanów Zjednoczonych i walczył w zdobyciu Camp Jackson przez Unię. Został śmiertelnie ranny w bitwie, stając się pierwszym oficerem polowym zabitym w wojnie secesyjnej.
Piotr Kiołbassa (1837—1905)
Wczesny polski osadnik w Teksasie, Kiołbassa służył zarówno w siłach Konfederacji, jak i Unii podczas wojny secesyjnej, awansując na kapitana w „6. U.S. Colored Cavalry”. Po wojnie został wybitnym działaczem polonijnym w Chicago, pomagając w ufundowaniu kościóła św. Stanisława Kostki i założeniu Zjednoczenia Polskiego Rzymsko-Katolickiego w Ameryce, pierwszej polskiej organizacji bratniej pomocy, w której siedzibie się znajdujemy. Znany jako „Uczciwy Piotr” (Honest Pete), pełnił funkcję ustawodawcy stanowego, skarbnika miasta Chicago i komisarza robót publicznych, zyskując powszechny szacunek za swoją uczciwość i przywództwo.
Polsko-amerykańska służba w wojnie secesyjnej
Polsko-amerykańska służba w wojnie secesyjnej
Powyżej: Mianowanie Aleksandra Bielaskiego
• Notatki* na odwrocie i podpisy Abrahama Lincolna (na czarno) i gen. por. Winfielda Scotta (na czerwono):
„Niech Aleksander Bielaski zostanie mianowany adiutantem generała brygady McClernanda w randze kapitana. A. Lincoln, 10 sierpnia 1861 r.”
„Mam wielką przyjemność polecić A. Bielaskiego jako adiutanta generała brygady McClernanda. Winfield Scott”.
Aleksander Bielaski (1811-1861) — inżynier i oficer Armii Unii, który zginął dowodząc 27. Pułkiem Piechoty Illinois w bitwie pod Belmont.
* Powyższe notatki znajdują się na odwrocie ręcznie napisanego listu gen. bryg. Johna A. McClernanda do gen. por. Winfielda Scotta. Kopia; oryginalny dokument w archiwach MPA.
Pośrodku: Wkład Polaków
• Historia udziału Polaków w amerykańskiej wojnie domowej, autorstwa Mieczysława aHaimana (1888-1949), historyka i pierwszego kustosza/dyrektora Muzeum Polskiego w Ameryce (MPA), wydana w 1928 r.
• Mosiężne klamry do pasów z napisami „U.S.” i „C.S.A.” reprezentują armie Unii i Konfederacji podczas wojny secesyjnej.
Po prawej: Pamiątki po gen. Krzyżanowskim
Pamiątki po gen. Włodzimierzu Bonawenturze Krzyżanowskim, przekazane MPA przez Henryka Archackiego z Nowego Jorku w 1944 r.:
• Fragmenty materiału munduru
• Uchwyt do trumny
• Guzik mundurowy
• Zdjęcie przedstawiające gen. Krzyżanowskiego
Włodzimierz B. Krzyżanowski (1824-1887), inżynier i generał brygady w Armii Unii, który dowodził 58. Pułkiem Piechoty Nowego Jorku podczas wojny secesyjnej. Stoczył kluczowe bitwy, m.in. pod Chancellorsville i Gettysburgiem, a po wojnie obejmował różnorodne stanowiska urzędowe.
